Öksürük, vücudun solunum yollarını temizleme yöntemlerinden biridir. Genellikle toz, duman veya mikroplar gibi irritanlara karşı bir savunma mekanizmasıdır. Akut öksürük genellikle birkaç hafta içinde geçer ve soğuk algınlığı veya grip gibi viral enfeksiyonlardan kaynaklanır.
Öksürük, ayrıca günlük yaşamı olumsuz etkileyebilir. Sürekli öksürmek uyku düzenini bozabilir ve günlük aktiviteleri zorlaştırabilir. Evde bazı basit yöntemler öksürüğü hafifletebilir. Bol su içmek, boğazı nemli tutarak öksürüğü azaltabilir. Bal ve limon karışımı da rahatlama sağlayabilir. Bununla birlikte, özellikle altta yatan bir sağlık sorunu varsa, evde tedavi yöntemleri yeterli olmayabilir. Bu durumlarda, bir sağlık profesyonelinin önerdiği tedavi yöntemlerini uygulamak en iyisidir.
Öksürüğün üç dönemi vardır:
Birinci dönemde derin bir nefes alınır.
İkinci dönemde gırtlak kapanır ve bu kapalı gırtlağa karşı solunum kasları kasılır. 200 milisaniye süren bu dönemde akciğer içindeki basınçlar hızla artar.
Üçüncü dönem, ise gırtlak birden açılarak akciğerler ve dış atmosfer arasındaki büyük basınç farkı nedeniyle sıkışmış olan hava şiddetle dışarı atılır.
Bu hızlı akımlar sayesinde solunum yollarında biriken salgılar, yabancı maddeler vb. dışarı atılmış olur. Bu sırada havayollarındaki salgıların, bronş duvarlarının ve komşu dokuların titreşimi ile malum ‘öksürük sesi’ duyulur.
Bu yakınma ile gelen hastada, öncelikle öksürüğün süresi ve balgamla beraber olup olmadığı sorgulanmalıdır. Çok fazla sayıda hastalık öksürüğe neden olduğundan , ayırıcı tanıda kolaylık sağlamak amacıyla öksürüğün süreleri tanımlanmış ve olası tanılar sürelerle ilişkilendirilmiştir. Üç haftadan kısa süreli öksürükler akut, 3-8 hafta arası süren öksürükler subakut, 8 haftadan uzun süreli öksürükler kronik olarak adlandırılmaktadır. Son yıllarda bu tanımlamalara ek olarak; nedeni saptanan kronik öksürükler spesifik, bunlardan tedaviye yanıt vermeyenler refrakter, her şeye rağmen etiyolojisi saptanamayanlar da kronik idiyopatik öksürük olarak tanımlanmıştır. Klinik pratikte etiyoloji araştırmasında ciddi sorunlar yaşanan öksürüğün tipi, kronik – kuru öksürüklerdir.