Pnömoni akciğer dokusunda meydana gelen iltihaplanma sonucu oluşan bir hastalıktır. Daha çok küçük çocuklar ile yaşlılarda, kronik bir rahatsızlık sahibi olan kişilerde daha ağır bir şekilde seyretmektedir. Bu hastalık bazı durumlarda ölümle dahi sonuçlanabilir.
Pnönomi en yaygın yaygın kış aylarında görülür. Bu hastalık kendisini, akciğerde bulunana hava keseciğinin iltihaplanması sonucu, oksijen alış verişini yerine getiremeyerek gösterir. Akciğerlerde iltihaplanmaya neden olanlar virüs, bakteri veya mantar gibi mikroorganizmalardır. Zatürreye yol açan otuzun üzerinde mikroorganizma türü bilinmektedir.
Pnömoni yakın temas ile bulaşabilen bir hastalıktır. 1-2 metrelik mesafeden yakın temas kurulması halinde bulaşabilir. Hastalığın sağlıklı kişilere bulaşması, öksürük, aksırık ya da hasta kişilerin konuşması sırasında havaya yayılan damlacıkların doğrudan solunması yoluyla gerçekleşir.
Pnömoniye neden olan bakteriler, yakın temas sonucu solunumla beraber vücuda alınır. Üst solunum yollarında, burun ve ağzın birleştiği yerde yerleşip çoğalırlar. Burada gruplar halinde yer alırlar. Kalabalık yerler, kapalı alanlar, insanların toplu halde yaşadığı okullar, askeriye ve yurtlar pnömoninin bulaşma olasılığının fazla olduğu yerlerdir. S
algın şeklinde ortaya çıkabilir fakat soğuk algınlığı kadar bulaşıcı değildir. Bulaşması için en uygun ortam bir arada yaşayan ailedir. Özellikle küçük çocuklar arasında yaygındır. Hastalığı kolaylaştıran nedenler alkol, uyuşturucu maddeler, sigara ve kötü hayat şartları, ağır geçen grip hastalığı gibi pnömoniye ortam hazırlayan etmenlerdir. Genellikle kızamık, boğmaca, grip, difteri, suçiçeği, tifo ve çeşitli bakteri enfeksiyonları ya da vücudu aşırı ölçüde zayıf düşüren hastalıkların seyri sırasında ortaya çıkar.
Belirtileri:
- Üşüme ve titreme ile yükselen ateş
- Sarı veya yeşil renkte balgam çıkartmak
- Göğüs ağrısı
- Kuru ve hırıltılı öksürük
- Soluk alındığı zaman sırta çivi batırılıyormuşçasına duyulan ağrı hissi
- Şiddetli baş ağrısı
- Yorgunluk
- Solunum hareketleri ve öksürüğe bağlı olarak şiddetlenen göğüs ağrısı
- Kemik ağrısı
- İştah azalması
- Algılama bozuklukları
- Dudaklarda oluşan uçuklar
- Halsizlik
- Aşırı susama
- Hızlı solunum
- Bayılacak gibi olma
- Baş dönmesi
- Yüzde şişme
- Boğaz ağrısı
- Yan ağrısı
- Kuru ve beyaz dil
- Dudaklarda mavileşme
- Miktarı azalmış ve bekletildiğinde açık renk tortu bırakan idrar
Tedavi:
- Antibiyotikler
- Yatak istirahati
- Ateş düşürücüler
- Öksürük kesici ilaçlar
- Oksijen alınması
- Su kaybını karşılayacak ölçüde sıvı alınması
- Bol vitaminli ve yüksek kalorili diyet
- Hastanın çok iyi beslenmesi
Korunma Yolları:
Dengeli düzenli beslenmek, aşı yaptırmak, sigara içmemek, alkol alımından kaçınmak, vitamin ve mineralleri düzenli almak gibi önlemler, hastalığın ortaya çıkmasında koruyucu bir etkiye sahiptir.